Bronvermelding: Info 2003-2004 VOORWAARTS, december 2003
De “BV-er”
Kilometervreter Jan Mulder maakt zich op voor zijn laatste Paralympische Spelen
Mister Tandem zit altijd achterop, maar dendert nog immer voorwaarts
SV Voorwaarts vervult binnen de regio een belangrijke rol, met uiteraard de sport als uitvalsbasis. In deze serie geven bekende Voorstenaren (‘BV-ers’) hun visie over sporten binnen de gemeentegrenzen. Maar ook over actualiteiten, Voorwaarts en andere zaken. In deze aflevering Jan Mulder, bijgenaamd Mister Tandem, visueel gehandicapt topsporter en in die hoedanigheid uitermate succesvol.
(Door Edwin Spikkert)
We vinden het de normaalste zaak van de wereld. We kennen eigenlijk niet anders. Lekker sporten, genieten van winst, balen van verlies. De indrukken die we daarbij op een gaaf grasveld, in een sfeervolle sporthal of in een karakteristieke kantine opdoen, doen we vooral met onze ogen. De van oorsprong Edenaar, maar sinds acht jaar inwoner van Twello, tandemwielrenner Jan Mulder (47), doet dat al meer dan twintig jaar aangepast. Tijdens een wielerwedstrijd in 1982 kwam Mulder ernstig ten val. Toen hij revalideerde openbaarde zich de ziekte van Leber, een erfelijke virusinfectie aan zijn ogen. Jan Mulder verloor binnen een jaar vrijwel zijn gehele gezichtsvermogen. Zijn liefde voor fietsen behield hij echter. Mulder richtte zich op het tandem rijden. Op de Paralympische Spelen van Barcelona (1992), Atlanta (1996) en Sydney (2000) pakte hij steeds een gouden medaille. Nu richt hij zich op zijn laatste spelen in Athene volgend jaar. Het moet het sluitstuk worden van een imposante topsportloopbaan.
Impuls
,Het valt wel mee,’ antwoordt Jan Mulder op mijn vraag hoe het is om
een bekend sportman te zijn. ,De mensen staan niet te dringen om een handtekening
van mij. Ik ben een paralympische topsporter en een recent onderzoek van NOC*NSF
wees uit dat maar 3% van de ondervraagden twee namen wist te noemen van bekende
sporters met een handicap. Het ging om die van rolstoeltennisster Esther Vergeer
en mijn naam. Wel word ik regelmatig in verband gebracht met naamgenoot en
voormalig Anderlecht en Ajax-voetballer Jan Mulder. Ik zat ook al eens met
hem aan tafel in het tv-programma Barend en Van Dorp. Hoe het is om met mijn
handicap te leven? Ik doe zoveel mogelijk, ondanks mijn visuele gebrek. Misschien
maak ik het voor mijn omgeving onduidelijk omdat ik zonder witte stok loop.
Ik leid er beslist geen ongelukkig leven door. Sommige dingen gaan wel moeilijker,
zoals het lezen van een boek, maar op zich is er goed mee te leven. Het grootste
probleem is het vinden van een betaalde werkkring. Ik ben blij dat de gemeente
Voorst voor me is blijven kijken naar een passende functie. In december ga
ik weer parttime werken. Op projectmatige basis assisteer ik de beleidsmedewerker
om het jeugd- en jongerenwerk in onze gemeente een impuls te geven, met als
uiteindelijk doel de jeugd in beweging te krijgen,’ zegt Mulder die veelal
op de Veluwe traint en indoor op de banen in Amsterdam-Sloten en binnenkort
ook Alkmaar kilometers vreet.
Doelstelling
Mulder omschrijft zichzelf als iemand met een groot uithoudingsvermogen, gedreven
en perfectionistisch. Als hij over zijn sport praat, verschijnt er telkens
een lach op zijn gezicht. Door het wielrennen maakte de afgetrainde Mulder
dan ook veel moois mee. In zijn loopbaan beklom hij liefst 359 maal de hoogste
plek van het erepodium. Al jarenlang is hij vanaf de start eigenlijk dé grote
favoriet. Vele nationale kampioenschappen staan er op zijn naam. Hij won
op diverse onderdelen zeven Europese titels, twee wereldtitels en op de Paralympische
Spelen drie gouden en twee zilveren plakken. Zijn complete palmares en nog
meer informatie is te vinden op zijn fraaie website: www.mrtandem.nl. Mister
Tandem is Jan Mulders’ bijnaam. ,Die kreeg ik enkele jaren geleden
naar aanleiding van de Grote Prijs van Gippingen. In dat Zwitserse dorp wonen
200 inwoners, de wielerwedstrijd daar is één groot feest. De
huizen vallen in het niet bij de opgezette feesttenten. Ik werd na die wedstrijd
geïnterviewd. De journalist schreef de volgende dag in de Aargauer Zeitung
een stuk over Mister Tandem. Dat vond ik wel aardig.’ Momenteel werkt
Mister Tandem toe naar nogmaals goud op zijn laatste spelen. Het onderdeel
waarop ik dat wil behalen maakt me niet veel uit. Enerzijds is daar de wegwedstrijd
die ik nog nooit won. Die is voor het grote publiek het meest interessant.
Anderzijds is de achtervolging het moeilijkste. En daar ben ik juist heel
goed in. Het heeft ook te maken met de concurrentie. Spanje heeft een tandemteam
meer dan de twee van Nederland, daarnaast zijn ook de Duitsers en Fransen
geducht. Na Athene is het afgelopen. Omdat ik m’n carrière goed
wil afsluiten stop ik per 1 januari dan ook met het werk van wedstrijdsecretaris
van de NEBAS, de Nederlandse Bond voor Aangepast Sporten. In die hoedanigheid
moet ik erg veel regelen en sta daarom soms overspannen aan de start. Wel
blijf ik voor de KNWU meehelpen de tandemsport verder te ontwikkelen.’
Vertrouwen
De wielrenner met een A-status weet zich door organisaties als IZA, VGZ, Eiffel,
Rabobank, T-Mobile, WAO Uitzendbureau, Ganzevles en Meurs, Van der Loo, RAAK
Reclame en VAR gesponsord. Hoe gaat hij te werk op zoek naar geldschieters?
,Ik ben eigenlijk altijd “eigen ondernemer” geweest. Natuurlijk
heb ik toen ik begon daarin wel fouten gemaakt. Nu doe ik het op een andere
manier. Met de tandem als symbool, probeer ik bedrijven te interesseren. Op
het gebied van samenwerking en vertrouwen, elementen die achter op de tandem
beslist noodzakelijk zijn, kunnen zij iets uitstralen naar hun klanten. Als
een bedrijf een ICT-specialist inhuurt om een systeem te implementeren moet
er wel vertrouwen in zo’n persoon bestaan. Ik geef ook wel eens een lezing.
Zo liep ik een tijdje bij rotaryclubs rond voor een fles wijn. Volgens het
contract dat ik met T-Mobile heb, ben ik twee keer per jaar beschikbaar voor
dat soort zaken. Word ik vaker gevraagd, dan mag ik daar een bedrag voor vragen,
al ligt dat tien keer zo laag als bijvoorbeeld voor een Anky van Grunsven.
Dat komt doordat sporters met een handicap in het algemeen niet zo serieus
worden genomen. De overheid ziet valide en invalide sporten het liefst integreren.
De media denken daar helaas heel anders over.’
Memorabel
,Als ik aan Voorwaarts denk ik gelijk aan voetballen. Ik heb in de achtertuin,
bij de brandweerkazerne gewoond. Ook vertrok ik wel eens vanaf het sportcomplex
voor een fietstoertocht, zoals de vierdaagse van Twello. Verder heb ik eerlijk
gezegd niet zoveel met Voorwaarts, alhoewel, onze dochter Floortje is wel
lid van de gymnastiekafdeling.’ Waar Jan Mulder, die in oud-bondscoach
Piet Kuys een vertrouwenspersoon heeft maar doordat hij zelf gediplomeerd
trainer is, in feite zichzelf traint, wel veel mee heeft blijkt als z’n
meest memorabele zege ter sprake komt. Hij noemt er om uiteenlopende redenen
drie. De eerste die hij belicht betrof een wedstrijd met validekoppels te
Kaapstad. ,Dat is echt een superevenement, waaraan ik al tien keer meedeed.
Er startten in 1996 ruim 500 tandems, waarvan slechts een paar met een visuele
handicap. Dat ik díe wedstrijd won was werkelijk fantastisch. De tweede
was tijdens het achtervolgingstoernooi tijdens de spelen in Atlanta. Ik was
toen geen favoriet omdat ik als vijfde door de classificatie was gekomen
en daarom niet verwacht had te zullen zegevieren. We moesten vier series
rijden en telkens boekte ik winst op mijn tegenstanders. Het tegenovergestelde
gebeurde vier jaar later in Sydney. Vanaf 1998 werkte ik daar met mijn piloot
en voormalig schaatser Jeroen Straathof strak naar toe. Ik was dé superfavoriet,.
Emotioneel gezien deed me die overwinning daarom op dat moment niet zo veel,
maar wel dat we de weg naar deze prijs volledig en uiteindelijk succesvol
hadden geprogrammeerd.’